Tafsir wa at-tarjuma al-Qur’ān (exegese en vertaling van de Qur’ān)
Inleiding
Alleen de Profeet Mohammad ﷺ begreep de betekenis van de Heilige Qur’ān verzen en legde het uit door zijn Sunnah die wij vandaag de dag in de ahadīth boeken kunnen lezen. Hij is het die de Heilige Qur’ān heeft geïnterpreteerd. Het juiste interpretatieboek is dus de ahadīth boeken. Door niet te slapen of te rusten, door hun rust op te offeren verzamelden onze religieuze geleerden verzamelde deze ahadīth en schreef interpretatieve boeken. Het boek van interpretatie getiteld Baidhāwi is een van de sterkste bronnen onder hen.
Als een mujtahid bondig uitlegt wat hij begrepen heeft van een āyat, wordt deze verklaring een maaltijd genoemd. Wanneer een āyat wordt gezegd in woorden van een vreemde taal, wordt het een vertaling genoemd. Āyat-e-Karima kan niet vertaald worden in beknopte en juiste vormen. islamitische Ulema probeerden āyat te verklaren door lange tafāsir (interpretatie) te gebruiken, en niet door de verzen te vertalen.
De vertalingen van de Heilige Qur’ān door degenen die de enorme kennisgebieden van de Islam kennen begrijpt iedereen de hints, de betekenissen van de symbolen in de Heilige Qur’ān in verhouding tot de kracht van zijn Imān. Tafsir is niet iets dat eenvoudigweg wordt gedaan door schrijven of door in woorden uit te drukken. Tafsir is een halo (Licht) dat in het hart groots voortbrengt bij de religieuze moslims. De boeken van tafsir zijn de sleutels tot deze halo. Zoals de juwelen worden onthuld wanneer u de lade met de sleutel ontgrendelt, op dezelfde manier vindt er een halo plaats het hart door deze interpretaties te lezen. Degenen die de tachtig kennisgebieden van de Islam zoals Alahazrat Imām Ahmed Raza Khan en zijn kleinzoon Mufassir-e-Azam Hind Mufti Ibrāhīm Raza Khan al-Qādri (radi-Allāhu ‘‘Anhum) goed begrepen hebben tafāsir geschreven om ze uit te leggen aan religieus onwetende mensen zoals wij zijn. De Mufassir Jalāluddin Suyuti (radi-Allāhu ‘Anhu) en anderen exegeten schreven eerder duizenden boeken die geschikt zijn voor mensen van verschillende categorieën.
Omdat er delen zijn in sommige tafāsir boeken met persoonlijke opvattingen in al die nieuw geschreven boeken, die worden beschouwd als de meest waardevolle, is hun schade veel groter dan hun goede voor degenen die ze lezen. Vooral die tafāsir en vertalingen door vijanden van de Islam en door de houders van bid’ah, die zijn geschreven om de betekenis van de Heilige Qur’ān te ontwijden zijn volledig schadelijk. Dit zijn allemaal giftig voor de moslims van deze tijd (2018) en toekomst!
Betekenis van het begrip vertaling van de Qur’ān
Elke vertaling is een interpretatie van de tekst. Het begrip ‘vertalen’ duidt taalkundig op het woordelijk overbrengen van een mededeling van de ene taal naar de andere taal. Een andere uitleg van het begrip is de transformatie van de boodschap van de ene taal naar de andere waarbij de weergave van de essentie centraal staat. islamgeleerden vinden dat het letterlijk vertalen van de verzen onmogelijk is, omdat de innerlijke betekenis vanuit het Arabisch niet in een andere taal overgebracht kan worden. Bovendien zou door het letterlijk vertalen van de Arabische verzen in een vreemde taal grammaticaal niet juist zijn in de vreemde taal.
Tafsir betekend uitleg van de Qur’ān betekend en deze kan uitsluitend in het Arabisch tot zijn recht komen. At-tarjuma is uit vertaling van de Qur’ān.
Opvatting over vertaling van de Heilige Qur’ān
Een Qur’ān vertaling dient aan de volgende voorwaarden te voldoen:
- De vertaler dient diepgaand kennis te bezitten van de profetische traditie, wetenschappen van Arabische taal en Arabische exegese.
- De vertaler mag geen eigen overtuiging, filosofie etc. aan de vertaling toevoegen.
- De vertaler dient grondige kennis te hebben van de Arabische grammatica en ook de grammatica van de taal waarin hij schrijft.
Na de regeerperiode van Hazrat Usman
Na regeerperiode Hazrat Usman (radi-Allāhu ‘Anhu) brak de regeertijd van Umayya (661-750).
Tijdens deze periode werden een groot aantal boeken geschreven met aandacht voor ‘Ilm al-tafsir, omdat deze als bron van de andere wetenschappen werd beschouwd.
Eerste methode van Qur’ān exegese is al-tafsir bi’-l-ma’thur
Bepaalde delen van de Qur’ān werden met andere passages uit de Qur’ān, ahadīth en uitspraken van Sahāba uitgelegd.
De methode van Qur’ān exegese die hierna ontstond is al-tafsir bi-‘l-Ray: uitleg op basis van eigen oordeel van de Schriftgeleerden.
Andere exegese methoden die ontstonden zijn onder andere symbolische-, rechtsgeleerde, sociale- en literaire tafsir.
Enkele auteurs van tafsir:
- Saied Ibn Zubayr (gestorven 95 H./713).
- Al-Shafi’ī (gestorven 204 H./819) schreef Ahkām al-Qur’ān (voorschriften aangaande de Qur’ān).
- Abu ‘Ubaidah (gestorven 209 H./824) schreef Gharib al-Qur’ān (zeldzame uitdrukkingen en woordbetekenissen in de Qur’ān).
- Abu ‘Ubayd al-Qāsim Ibn Salām (gestorven 224 H./838) schreef Nāsikh al-Qur’ān wa mansūkh (opheffende en opgeheven gedeelte van de Qur’ān).
- Abu Bakr al-Sajistāni schreef Gharib al-Qur’ān (zeldzame uitdrukkingen en woordbetekenissen in de Qur’ān).
- Ibn al-Jawzi (gestorven 597 H./1200) schreef twee boeken.
- Badr al-Dīn al-Zarkashi (gestorven 794 H./1391) schreef al-Burhān fi ‘Uloom al-Qur’ān (bewijs aangaande Qur’ān wetenschappen). Deze auteur verzameld in dit boek essenties van de uitspraken van andere schrift-geleerden en citeert Qur’ān exegeten, traditiegeleerden, juristen, grammatici, wetenschappers van de Arabische taal.
- Jalāluddin Suyuti (gestorven 911 H./1505) schreef al-Itqān fi ‘Uloom al-Qur’ān (meesterschap in de Qur’ān wetenschappen). Heeft passages uit het boek van Zarkashi overgenomen.
- Mufassir-e-Azam Hind Maulana Ibrāhīm Raza Khan.
Werkwijze van Jalāluddin Suyuti bij het schrijven van zijn boek: bij elk thema noemt hij de bekendste geleerden die daarover hebben geschreven. Vervolgens schijft hij het nut en belang ervan om de Qur’ān te begrijpen. Hij citeert daarbij passages uit de Qur’ān en ahadīth van de Heilige Profeet ﷺ en uitspraken van eerdere geleerden.
Terminologie van het begrip ‘Qur’ān exegese’
Taalkundig betekent tafsir (exegese) uitleg en verklaring. Tafsir is/zijn de regel(s) die ons helpt om de Qur’ān te begrijpen. Volgens al-Zurqani wordt onder tafsir verstaan de wetenschap waarin men zoekt naar:
- De betekenissen en voorschriften van de Qur’ān
- Al-nāsikh wa-‘l mansūkh (opheffende en opgeheven verzen)
- Asbāb al-nuzul (aanleiding tot de openbaring).
Naar aanleiding van bovenstaande definitie zijn Schriftgeleerden van mening dat er een verschil is tussen tafsir en tawīl (interpretatie). Door deze opvatting over tawīl in de Islam verschillende stromen ontstaan.
Mufassir (exegeet) en historicus Imām at-Tāb’iri, een mu’talizit (vrijzinnige denkers), is van mening dat beide begrippen tafsir en tawīl hetzelfde zijn, dit is te lezen in zijn exegeseboek Jami al-Bayān.
Een andere mu’talizit al-Zamakhsharī schrijft in zijn boek al Kashf dat er wel verschil is tussen beide begrippen. Hij schrijft dat tawīl zich bezighoudt met verhelderen van Qur’ān verzen en tafsir met de betekenissen van de Qur’ān woorden.
De ontwikkelingsfasen van de Qur’ān exegese
Tafsir stamt uit de periode van de Heilige Profeet ﷺ gevolgd door Sahāba (metgezellen), Tāb’i (opvolgers) en Tāb’i Tābi’īn (volgers). Volgens sommige geleerden heeft de Profeet ﷺ alle Qur’ān woorden uitgelegd. Andere beweren, dat de Profeet ﷺ niet alle woorden heeft uitgelegd en daarom de Sahāba en de volgers de woorden ook hebben uitgelegd. Ibn ‘Abbās wist niet wat het woord Fātir betekende totdat hij twee Arabieren bij een put hoorde discussiëren over ana fatartuha. De Heilige Profeet ﷺ heeft toen aan hem uitgelegd wat de eigenlijke betekenis van het woord is.
Volgens geleerden houdt de tafsir van de Sahāba in:
- Tafsir al-Qur’ān bie Qur’ān (uitleg van Qur’ān met āyat)
- Datgene wat de Sahāba hebben onthouden van de profetische tafsir van verschillende āyat.
- Tafsir van de Tābi’īn (opvolgers van de Sahāba) is tot stand gekomen door het raadplegen van de tafsir van de Sahāba. De Tābi’īn geven soms ook een eigen tafsir van de Qur’ān.
Tafsir taak van de Heilige Profeet ﷺ
Uitleg geven over de Qur’ān verzen aan de Sahāba en ook op verzoek van de Sahāba zelf.
Wat is de waarde van de tafsir van de Sahāba: tafsir op gezag van de Heilige Profeet ﷺ heeft dezelfde waarde van een hadīth.
Tafsir niet op gezag van de Heilige Profeet ﷺ wordt onderscheiden in:
- Heeft tafsir een keten met aanleiding tot openbaring dan krijgt deze tafsir dezelfde waarde van een hadīth.
- Is de tafsir alleen op zelfstandig oordeel van de Sahāba gefundeerd, dan kan deze tafsir niet vergeleken worden met een religieuze tekst of overlevering.
Uit de islamitische bronnen kunnen wij over het algemeen opmaken dat de Tābi’īn hun tafsir baseerden op de wijze waarop de Qur’ān door de Sahāba, die in hun stad woonde, werd uitgelegd.
Na de periode van de Tābi’īn kwam de fase waarin de tafsir onafhankelijk werd van de hadīth. Van de 8ste tot de 11e eeuw zijn verschillende methodes van tafsir ontwikkeld.
Het is niet vast te stellen wat de eerste tafsir boek is, maar het eerste boek dat wij kennen is Ma’ani al-Qur’ān geschreven door al-Farra’. Dit boek is te beschouwen als belangrijkste referentie binnen de tafsir al-‘Adābi (literair) en tafsir al-Lughāwi (taalkundig).
Verschillende methoden van tafsir
- Tafsir bi-‘l-Ma’thur (exegese van de Qur’ān met andere Qur’ān verzen)
- Tafsir bi-‘l-Ra’y (exegese van de Qur’ān op basis van menselijke opinie)
- Tafsir al-Ishari (symbolische exegese)
- Tafsir al-Fiqhi (rechtsgeleerde exegese)
- Tafsir al-‘ijtima’i wa-‘l-‘Adābi (sociale en literaire exegese)
- Tafsir al-‘ilmi (wetenschappelijke exegese)
- Tafsir al-Lughāwi (taalkundige exegese)
Fundamenten van tafsir en voorwaarden waaraan een exegeet moet voldoen
Ibn ‘Abbās deelt tafsir in vier categorieën:
- Goede kennis van grammatica, retorica en welsprekendheid van Arabisch. (Al-i’-djaz)
- Betekenissen van de Qur’ān verzen kennen (wat verboden en wat toegestaan is)
- Ijtihād (zelfstandige oordeelsvorming)
- Specifieke thema’s zoals geloofsleer (geest, engelen en dag des oordeels).
Voorwaarden voor een exegeet, deze heeft goede kennis van:
- Grammatica, retorica en welsprekendheid van Arabisch.
- Asbāb al-nuzul (inhoud, stijl, indeling, etc.)
- Al-‘aqīda (geloofsleer)
- Al-fiqh (rechtsbronnen, jurisprudentie)
- Al-hadīth (tradities van de Heilige Profeet ﷺ)
- Shur-ut-tatbiqiyya (goede beheersing van bovengenoemde wetenschappen)
- Shur-ut-‘aqliyya (wijsgeer zijn, kan voorschriften uit de Qur’ān afleiden)
- Shur-ut-‘akhlāqiyya wa diniyyā (rechtvaardig en oprecht zijn).
Tafsir bi-‘l-Ma’thur
- Omschrijving van begrip tafsir al-ma’thur en de zwakke punten hiervan
- Tafsir bi-‘l-ma’thur is de belangrijkste tafsir methode, omdat de Qur’ān met Qur’ān verzen zijn uitgelegd. De tafsir registratie begon eind 1e /begin 2e Hijri. Deze tafsir werd in het begin gezien als onderdeel van hadīth. Shu’ba Ibn al-Hujāj is de eerste die met de registratie begon.
Definitie
Tafsir al-ma’thur is de oudste methodiek. Onder deze methodiek wordt verstaan het verduidelijken van de Qur’ān op basis van Qur’ān verzen, Sunnah, uitleg van Sahāba, Tābi’īn of Tāb’i Tābi’īn.
Zwakke punten
- Israëlitische verhalen (al-Isra’iliyyat)
- Overleveringen van verhalen door bekeerde joden tot de Islam. Sommige exegeten hebben hiervan gebruik gemaakt om extra uitleg te geven aan de Qur’ān verzen.
- Verhalen die in strijd zijn met Qur’ān of Sunnah worden verworpen;
- Verhalen die niet in strijd zijn met Qur’ān en Sunnah worden gelaten voor wat het is;
- Ibn Kathīr (exegeet en historicus) zegt alle verhalen in strijd met logica zijn onaanvaardbaar in de Islam.
Ontbreken van ketens van overleveraars (silsilah)
Uit islamitische bronnen blijkt dat na de Tābi’īn de silsilah van overleveraars niet zo betrouwbaar was. Daarom zijn door Hadith wetenschappers toen strenge voorwaarden geformuleerd om de ketens van alle uitspraken van de Heilige Profeet ﷺ te toetsen.
De belangrijkste boeken van tafsir bi-‘l-ma’thur
Belangrijke exegeten zijn Sufyan Ibn ‘Uyayna, Waki’ Ibn al-Djarrah, Shu’ba Ibn al-Hujāj, al-Sahīh al-Bukhārī, Ibn Majāh, Ibn Marduwayh en Ibn Hibban.
Drie belangrijke tafsir boeken zijn:
Jami ’al-Bayān van Ibn Jarir al-Tabāri (in Caïro in 30 delen gedrukt). Kenmerkend voor dit boek is de uitleg van Qur’ān verzen met Qur’ān verzen, hadīth, Arabische poëzie en meest aansprekende uitspraken van Sahāba, leid handelingsnormen uit de verzen en geeft aan elke uitgelegd vers een titel.
Tafsir van Ibn Kathīr, hij richt zich ook op de uitleg van Qur’ān verzen met Qur’ān verzen, hadīth en uitspraken van Sahāba. Hij baseert zijn werk grotendeels op tafsir van al Tāb’iri, bovendien bekritiseert hij de zwakke silsilah van overleveringen en richt zich vooral op taalkundige aspecten van de Qur’ān verzen.
Lubab al-tawīl fi ma’ani al-Tanzil (interpretatie van de concepten der neder zending) van ‘Ali Ibn Mohammed (ook bekent als al-Khāzin). Zijn tafsir boek bevat ook een aantal zwakke overleveringen waardoor Qur’ān experts zich afvragen of zijn methode niet eerder tot al-tafsir bil Ra’y behoort. Uit zijn tafsir methodiek blijkt dat hij de tafsir bi-‘l-ma’thur lijn volgt.
Tafsir bi-‘l-Ra’y
Exegese van de Qur’ān op basis van menselijke opinie, dus tafsir bi-‘l-Ra’y wil zeggen verduidelijking van de betekenissen van de Qur’ān verzen op basis van zelfstandig oordeel. Sommige mufassir (exegeten) zeggen dat tafsir bi-‘l-Ra’y niet is toegestaan op basis van persoonlijk oordeel, andere mufassir zeggen dat onder bepaalde voorwaarde van ijtihād het wel mogelijk is.
Standpunten van moslim geleerden over tafsir bi-‘l-ra’y
- Sommige geleerden zeggen dat tafsir bi-‘l-ra’y niet is toegestaan omdat iets wordt gezegd over:
- Allāh Ta’ālā op basis van persoonlijke opinie zonder de Qur’ān of soenna te raadplegen;
- Niemand de Qur’ān verzen beter kan uitleggen dan de Profeet Mohammed ﷺ;
- De Qur’ān zonder diepgaand kennis ervan (inhoud, stijl, grammatica, etc.);
- De Profeet ﷺ of de Qur’ān op basis van ra’y dat niet waar is, moge zijn plaats nemen in de hel (zijn uitspraken van de Profeet)
Degenen die zeggen dat het wel is toegestaan baseren zich op het standpunt dat zij:
- Het woord ra’y definiëren als ijtihād (consensus) en dit in de Islam is toegestaan;
- De Profeet niet alle verzen had uitgelegd.
- Sommige verzen rondom thema’s zoals rooh (geest) meerdere betekenissen heeft;
- Het feit dat sommige metgezellen geen ijtihād uitoefenden niet wil zeggen dat het verboden is.
Uiteindelijk is het verschil van mening tot uitdrukking door de Arabische woorden die verschillende betekenissen kunnen hebben. Daarnaast zijn tafāsir vaak gebaseerd op de specialisatie van de mufassir.
Bijvoorbeeld het woord bay voor woezoe handeling. De verschillende A’imma van de verschillende soenniet wetscholen interpreteren het woord als volgt: het doen van masā kan met één vinger op een paar haarlokjes, een andere Imām zegt dat het met alle vingers moet over een paar haarlokjes en de andere Imām zegt het moet met beide handen vanaf het voorhoofd tot de nek.
N.B.: voor ijtihād is echter wel voorwaarden verbonden, namelijk goede kennis van Qur’ān wetenschappen, geloofsleer en thema’s (zoals strafrecht, euthanasie). Degene die aan ijtihād deelnemen moeten bovendien benoemd zijn door de Raad van Ulema.
Belangrijkste boeken van tafsir bi-‘l-ra’y
- Belangrijke tafsir boeken van deze methodologie zijn van al-Zamakhsharī, al-Rāzi en al-Allusie die vanaf de 11e eeuw tot stand gekomen.
- Tafsir van al Zamakhsharī, deze mufassir behandelt de welsprekendheid van de taal van de Qur’ān in zijn tafsir-boek al-Kashshaf’an Ḥaqā’iq al-Tanzil wa ‘uyun al-aqawil fi wujuh al-Tawīl. Daarnaast wijst hij vaak op israëlitische verhalen. Dit tafsir boek heeft vrijwel geen invloed op de moslims, omdat hij tot de stroming mu’tazilli behoorde.
- Tafsir van al-Rāzi, hij bekritiseert de stroming mu’tazilli, maar verwijst in zijn tafsir boek mafatih-al-Ghayb ook naar theologische debatten van de christenen. Zijn tafsir boek gaat over de taalkundige kant van de verzen. Ook wordt zijn boek sterk bekritiseert.
- Tafsir van al-Allusie, hij baseert zijn tafsir boek Rooh al-ma’ani fi tafsir al-Qur’ān al-‘Azīm wa-‘l-Sab’ al-Mathani op uitspraken van moslim geleerden die na de Tābi’īn en Tāb’i Tābi’īn zijn gekomen. Baseert zijn tafsir veelal op retorica en welsprekendheid van de Qur’ān. Bij het afleiden van voorschriften uit de Qur’ān verwijst hij veel naar de vier wetscholen van soennieten. Bekritiseert de israëlitische verhalen.
Tafsir al-‘Ishari
Exegese van de Qur’ān op basis van symbolische benadering. Tafsir al-‘Ishari is gebaseerd op al-Hawā, dat wil zeggen op figuurlijke uitleg van de Heilige Qur’ān. Deze uitleg wordt ook al tafsir al-soefi genoemd. De meeste uitleggers van deze tafsir mystici zijn.
Er zijn twee soorten soefi’s:
- Soefi’s die hun leven baseren op de Heilige Qur’ān en Sunnah én het verrichten van vrijwillige gebeden. Kortom, deze soefi’s hebben hun leven gericht op ibādah. Dit is het echte soefisme.
- Soefi’s die eigen denkbeelden hebben over de Islam. Deze groep soefi’s interpreteren de Islam naar eigen inzichten en baseren het niet op de methoden van de islamgeleerden.
Er zijn twee standpunten ten aanzien van deze tafsir methode:
- Het is verboden om de Heilige Qur’ān uit te leggen op basis van symbolen die in bepaalde āyat voorkomen.
- Deze methode is toegestaan onder bepaalde voorwaarde.
Standpunten van moslimgeleerden over de symbolische exegese
Degenen die vinden dat deze methode wel is toegestaan zeggen:
- Tafsir ‘Ishari is een figuurlijke uitleg van de Heilige Qur’ān en gebaseerd op symbolen die voor soefi’s zichtbaar zijn.
- De Qur’ān tekst moet symbolisch geleerd worden om de ware kennis te weten.
- Deze methode is onder de volgende voorwaarden toegestaan:
- Mag niet in strijd zijn met de bedoelingen van de Qur’ān verzen.
- Mag niet in strijd zijn met de Arabische grammatica.
- Niet in strijd met logica.
Degenen die vinden dat deze methode verboden is zeggen, omdat:
- Voorstanders zeggen dat de Qur’ān kan alleen met symbolische exegese verklaard, kan worden, maar meestal dient het vers letterlijk te worden genomen.
- Door meer mystieke ervaring werden door sommigen enkele verzen anders geïnterpreteerd en daardoor de betekenis van de verzen verdraaid.
- Deze groep zegt dat het woord ‘salāt’ in de Heilige Qur’ān zikr betekend en niet duidt op het verrichten van het dagelijkse verplichte gebed (wa akim-us-salāt).
Belangrijkste tafsir ‘Ishari boeken
- Tafsir van al-Tustari: zijn boek al-Qur’ān al-‘Azīm voldoet aan de soennitische Islam. Het boek gaat over onder andere reiniging van de ziel en interpretatie van de BasmAllāh-formule.
- Tafsir van Ibn ‘Arabī: hij baseert zich in zijn tafsir metaforisch op onthullingen van de Qur’ān geheimen. Als voorbeeld, hij zegt dat het woord Baqarāh duidt op dierlijke ziel en niet op het dier (koe).
- Tafsir van al-Allusie: in zijn boek Rooh al-ma’ani dat gebaseerd is op tafsir bi-‘l-ra’y is ook voor de symbolische methode gekozen.
Tafsir al-fiqhi
Exegese van de Qur’ān op basis van rechtsgeleerdheid. Tafsir al-fiqhi is gebaseerd op de invloed van de vier wetscholen Hanafi, Shafi’ī, Hanbali en Mālikī. Deze wetscholen ontwikkelden op eigen wijze regels die door een mufassir wordt gebruikt bij et afleiden van voorschriften (al-Ahkām al-fiqhiyya) uit de Heilige Qur’ān. Deze methode is begonnen in de tijd dat de Heilige Profeet ﷺ de Islam verkondigde.
Al-Ahkām al-fiqhiyya: rechtsgeleerde voorschriften
Qawā’id fiqhiyya: rechtsgeleerde regels
Ontstaansgeschiedenis van tafsir fiqhi
Deze tafsir is ontstaan door de onduidelijkheid van bepaalde Qur’ān verzen. Deze gingen meer over geloofsleer zoals het salāt, saum, zakāt, hadj en praktische voorschriften over erfrecht, koop en verkoop, huwelijk en echtscheiding. Het afleiden van de rechtsgeleerde voorschriften is beperkt tot de mufassir. Hij vormt zijn oordeel zelfstandig op basis van Qur’ān verzen en Sunnah.
Na de Heilige Profeet ﷺ hebben zijn metgezellen de tafsir voortgezet. Hierbij hebben zij zich gebaseerd op Qur’ān teksten, Sunnah, hun ijtihād en kennis van de Arabische taal. Soms waren er meningsverschillen onderling. Bijvoorbeeld in geval van de ‘iddat (wachttijd) van verstoten vrouwen.
Umar ibn al-Khattāb, Ibn Mas’ud en ‘Ali meenden dat met drie tijdmaten (vers 2:228) wordt bedoeld drie perioden waarin de vrouw niet had gemenstrueerd (al-thur). Anderen zoals Ibn Umar, Saied Ibn Sābit en Aisha meenden dat met dit vers werd gedoeld op drie menstruatiecycli (hayz). Het meningsverschil ging om het woord quru’. De betekenis van het begrip Quru’ (enkelvoud van qur) kan in het Arabisch betekenen thur en hayz.
Tegenwoordig wordt druk gestudeerd op het ontwikkelen van nieuwe regels omtrent situatie van minderheden in het Westen.
Belangrijkste boeken van tafsir al-fiqhi
- Tafsir van al-Djassas: deze Hanafi mufassir heeft een methode ontwikkeld waarbij hij de Qur’ān verzen verdeeld in verschillende categorieën op basis van chronologische volgorde van de suwār.
- Tafsir van al-Qurtubi: in zijn tafsir boek al-Jami’l-Ahkām al-Qur’ān heeft deze mufassir zijn interpretatie gebaseerd op de Qur’ān, Sunnah, uitspraken van de metgezellen en andere de vier A’imma van de wetscholen.