Inleiding
In dit dictaat wordt een uiteenzetting gegeven van de handelstransacties die conform de Shari’ah (islamitische wetgeving) is toegestaan. Zaken als omkoopbaar, fraudeleuze handelingen, bedrog zijn allen verboden in de islam. Tot het Shari’ah behoren zowel de Heilige Qur’ān, Ahadīth als de boeken der fiqh (jurisprudentie). Hier wordt dit dictaat afgesloten met een korte samenvatting waarbij de belangrijkste kernpunten van handelstransacties worden opgesomd. Als u het dictaat heeft gelezen en u wilt gedetailleerder weten over handelstransacties, dan wordt u geadviseerd boek 10 van Sahīh Muslim Sharīf of boek 34 van Sahīh Bukhārī Sharīf te lezen.
Islamitische handelstransacties
Eerlijkheid in commerciële transacties wordt in de islam veel strikter toegepast dan in andere godsdiensten. Dit komt doordat islam een religie is die het leven reguleert en leidt naar de perfectie van alle vormen van levensgewoonten. Het is niet te beschouwen, zoals de religie die door moderne mens wordt beleid, als een persoonlijk (privé zaak) die niets te doen heeft met zijn economische en politiek leven. Het is niet slechts een stelsel leerstellingen of een bundel rituelen, maar het is een praktische code die het leven in alle stijlen regelt. De wetten zijn zowel doeltreffend in onze handelsverkeer en politiek gewaarwording als in onze familiaire leven en sociale relaties. Islam schrapt politieke bedrog en economische benutting evenzeer als sociale overmaat en individuele corruptie.
In werkelijkheid, een echte islamitische maatschappij is gebaseerd op eerlijkheid, rechtvaardigheid en broederlijkheid en is absoluut onverdraagzaam jegens corruptie. Dat is de reden waarom perfecte eerlijkheid in business en betrouwbaarheid in handel zoveel benadrukt is door de Heilige Profeet Mohammed ﷺ. Het zal geen overdrijving zijn om te zeggen, dat de absolute eerlijkheid in business en commercie een heuse islamitisch concept is.
De hindoes en joden zijn aanbidders van de Mammon[1]. Beide gemeenschappen zijn naties geweest en bekend om hun hebzucht. De pre-islamitische christenen hebben ook geen hoge standaard van business ethiek gehad. Het was de Heilige Profeet Mohammed ﷺ die enerzijds zijn volgelingen adviseerde handel als beroep te adopteren en anderzijds aanmaande eerlijkheid en nauwkeurigheid in handelstransacties te implementeren.
Islam heeft de grootste nadruk gelegd op Qat Haldl (voedsel verdienen door wettige intenties). De vrome moslims onder ons geloofden, dat net zoals smerige voedsel onze fysieke gesteldheid beschadigt, ook voedsel verdient door onwettige intenties onze spirituele en ethische gezondheid beschadigd. Iemand die leeft van een inkomen verdient uit ongeoorloofde middelen en frauduleuze praktijken kan niet zedelijk en spiritueel verheven worden. Als wij proberen de exacte betekenis van het begrip Harām (ongeoorloofd) te begrijpen, dan kunnen wij een idee vormen van hoge ethische standaard waarmee de islam ons leert onze business te drijven. Als business strikt gedreven wordt conform de islamitische beginselen van commercie, dan kan er absoluut geen enkele reikwijdte bestaan voor commerciële corruptie, variërend van de simpelste en meest schitterende soort businessfraude tot de meest sluwe en subtiele vorm van profiteren, welke vaak verborgen is onder een schijn van eerlijkheid.
Islam is het meest fel in de veroordeling van commerciële oneerlijkheid. Het verwerpt, in de meest strenge vormen, alle soorten bedrieglijke transacties en illegale winsten. Het heeft alle transacties verboden die niet gebaseerd zijn op rechtvaardigheid en hoffelijkheid. De Heilige Profeet Mohammed ﷺ, terwijl hij de oneerlijke handelaar berispte zei: “Laisa minna man gashshdna” (degene die ons bedriegt is niet één van ons).
Imam Ghazālī (radi Allāhu anhu) zei: “Een moslim die de intentie heeft om een handel goed te keuren als een beroepsuitoefening of om een eigen business op te zetten, zal eerst een goed begrip moeten hebben van de businessregels zoals die door de Shari’ah zijn gecodificeerd. Zonder een goed begrip zal hij afdwalen en terecht komen in serieuze tijdspannes, waardoor hij ongeoorloofde inkomen zal verdienen.” Niemand in deze wereld heeft ooit de belangrijkheid van wettige handel toegevoegd, dan de vroege moslims noch heeft enige andere natie zo’n ontzetting van onwettige handel verkondigd als de vroege moslims. Dat is de reden waarom Imam Ghazālī (radi Allāhu anhu) zich zo inspande voor een transparant begrip van de wetten en regelgeving betreffende handelstransacties als een noodzakelijk vereiste om handel of business als een beroep te accepteren.
In de Heilige Qur’ān staat de belangrijkheid van billijkheid in business. Allāh Ta’ālā openbaart:
وَيٰقَوْمِ أَوْفُواْ ٱلْمِكْيَالَ وَٱلْمِيزَانَ بِٱلْقِسْطِ وَلاَ تَبْخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشْيَآءَهُمْ وَلاَ تَعْثَوْاْ فِي ٱلأَرْضِ مُفْسِدِينَ
بَقِيَّتُ ٱللَّهِ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ وَمَآ أَنَاْ عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ
“En o mijn volk, geef volle maat en juist gewicht met rechtvaardigheid en bedrieg de mensen niet met hun goederen noch sticht onheil op aarde. Hetgeen Allāh u heeft toebedeeld, is beter voor u als gij gelovigen zijt; en ik ben geen bewaker over u.” Surah Hoed, H11, verzen 85-86
Met deze woorden die Hazrat Shu’aib (alayhis salām) tot zijn volk had gesproken, heeft de Heilige Qur’ān de volgende fundamentele principes gearticuleerd:
- Om juiste maat (of hoeveelheid) en gewicht te geven.
- Niet van de mensen achterhouden wat aan hen toekomen.
- Geen kwaad op aarde doen met de intentie van ondeugd.
- Staande houden met het voordeel dat is achtergelaten voor ons door Allāh Ta’ālā, nadat wij andere mensen hadden betaald voor wat wij schuldig waren.
Wij worden in bovenstaande verzen verteld, dat commercie kan floreren onder de voorwaarden van vrede en zekerheid. De mensen zijn daarom gewaarschuwd de vrede in het land niet te verstoren, zodat er vrije en onbeperkte handel tussen verschillende werelddelen kan plaatsvinden. In commerciële relaties zij wij geaccepteerd als absoluut rechtvaardig en eerlijk, andere mensen wat hen toekomt overvloedig te geven. Wij zijn niet om schuldig te worden aan zelfzuchtige gierigheid en ook niet vertroeteld als profiteur, maar wij zijn verteld dat de rechtmatige winst die de zegen van Allāh Ta’ālā heeft de enige is waarmee wij perfecte handelstransacties met anderen kunnen doen. De Geboden die in deze Qur’ān verzen voorkomen en elders in de Heilige Qur’ān ook worden gevonden, sluiten de deur van alle oneerlijkheid en onrechtmatige transacties. Wij dienen niet te vergeten, dat rechtvaardigheid een bijzondere deugd is. Als wij andere mensen de juiste maat en gewicht geven, dan zal gezegd worden dat wij in onze handelswijze fair en rechtvaardig zijn.
Een zorgvuldige studie van Kitāb al-Buyu (boek der handelstransacties) van Sahīh van Muslim Sharīf onthult het feit, dat de Heilige Profeet ﷺ handelstransacties baseerde op strikte waarheid en rechtvaardigheid. Hij heeft nadrukkelijk alle transacties verworpen die in enige vorm van onrechtvaardigheid of ellende tegenover de koper of verkoper verwikkeld was. Hij wilde dat beide, koper en verkoper, sympathiek en attent naar elkaar toe waren. De ene partij mag geen overbodige voordeel van de simpelheid of onwetendheid van de andere partij nemen. De verkoper moet niet denken, dat hij onverminderde vrijheid heeft om de koper zoveel mogelijk als het kan af te persen. Hij dient rechtvaardig te zijn, eigen deel nemen en de koper zijn deel te geven.
Islam, die alle vormen van onrechtvaardigheid en uitbuiting in menselijke relatie veroordeelt, wil dat de islambelijders business in een weergaloze handelsgeest van rechtvaardig humeur en met menselijke vriendelijkheid leiden. Het gedrag van de verkoper bij een transactie dient niet alleen door insāf (rechtvaardigheid), maar ook door Ihsān (vrijgevigheid, grootmoedigheid) gekarakteriseerd te worden. De Heilige Profeet ﷺ zei: “Allāh zal de zonden van een moslim vergeven die een medegeloofsgenoot vergeeft voor een verkoopcontract die niet door de laatste gewaardeerd is.”
Alle transacties dienen gebaseerd te zijn op de fundamentele principes van Ta’auanoe ala birri wa’t-taqwa (wederzijdse samenwerking omwille van goedheid of vroomheid). Een transactie die niet op het fundament van dit principe gebaseerd is, is onwettig. Onwettige transacties zijn gebaseerd op de drang voor geld en een laag verlangen om een reputatie op te bouwen. Islam frappeert aan de wortel van de passie voor geld en suggereert verschillende maatstaven om het prestige van een persoon te bepalen. Enerzijds veroordeelt de Heilige Qur’ān hamsteren en de overmatige liefde voor rijkdom en anderzijds verklaart het, deugd en vroomheid tot een doorslaggevend criterium voor menselijke waardigheid.
Allāh Ta’ālā openbaart:
يٰأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوباً وَقَبَآئِلَ لِتَعَارَفُوۤاْ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عَندَ ٱللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ
“O mensdom, Wij hebben u uit man en vrouw geschapen en Wij hebben u tot volkeren en stammen gemaakt, opdat gij elkander moogt kennen; voorzeker, de godvruchtigste onder u is de eerwaardigste bij Allāh; voorwaar, Allāh is Alwetend, Alkennend.” Surah al-Hujurāt (de binnenskamers), H49, vers 13
Dus, minimaliseert islam op elk mogelijke wijze de verleiding tot illegale handel en -verkeer. Laten wij nu notie nemen van de vormen van handelstransacties die in islam verboden zijn. De Heilige Profeet ﷺ heeft niet alleen bepaalde vormen van handelstransacties afgekeurd, maar hij heeft ook het fundament gelegd van sommige basisvoorwaarden die in iedere transactie nageleefd dienen te worden, zolang het wettig is.
Enkele basisvoorwaarden
- Goederen verkocht en geld aangeboden gekregen als wettig prijs.
- De dingen die verkocht zijn en het geld dat aangeboden is als de prijs dienen beide wettig te zijn en helder gespecificeerd. Deze voorwaarde vereist, dat de verkochte goederen rechtmatig verkregen waren.
- Iemand heeft geen business als hij gestolen goederen verkoopt of op een corrupte wijze heeft verkregen, noch zal iemand iets kopen met geld dat als illegale gratificatie is verkregen of op een duistere manier is verdiend. Deze voorwaarde houdt zowel de koper als de verkoper verantwoordelijk voor wettige verkrijging van enerzijds de goederen en anderzijds geld.
- Goederen mogen niet verkocht worden voordat zij in bezit zijn verkregen.
De Heilige Profeet ﷺ heeft de moslims gewaarschuwd tegen het zich laten meeslepen in transacties welke verband houden met het verkopen van goederen voordat zij in bezit zijn gekomen. De Heilige Profeet ﷺ zei: “Degene die granen koopt, zal het niet verkopen voordat hij het in bezit heeft gekregen.”
Goederen gekocht op de open markt
Goederen en handelswaren voor de verkoop moeten in de open verkoop gaan en de verkoper of zijn agent moet alert zijn op de status van de markt, voordat voorstellen worden gedaan voor de koop door kopers.
Geen handel en -verkeer in dingen waarvan het gebruik verboden is in islam
Een moslim kan handel drijven in die goederen die als Halāl (wettig, toegestaan) zijn verklaard. Er kan en mag absoluut, conform de islam, geen handel zijn in verboden goederen.
Bijvoorbeeld, er mag geen handel gedreven worden in verkoop en koop van wijn, alcohol, varkens, zwijnen, kadavers en afgodsbeelden. Een devote moslim handelaar zal ook geen handel drijven in dunne en doorzichtige dames kledingstoffen, omdat het gebruik van zulk kledingstof door vrouwen verboden is. Iemand kan geen karkassen van dieren verkopen. Hij mag wel de huid ervan verkopen die gebruikt kan worden voor het vervaardigen van schoenen, maar niet het vlees verkopen van het dode dier. Let op, wel toegestane dieren die u geslacht heeft voor de consumptie.
Verboden vormen van Business
Monopolie business
Zoals monopolie enerzijds concentratie van bevoorrading betekent, leidt het anderzijds tot uitbuiting van de consumenten en de medewerkers. Daarom is het door de Heilige Profeet ﷺ als onwettig verklaart. Mega trusts, kartels en monopolies mogen niet in de islamitische gemeenschap voorkomen. De door monopolie dominerende economische rangschikking verraad gebrek aan harmonie tussen private en sociale goederen en is dus een contradictie van het principe ‘maximum sociale vooruitgang’, welke de islamitische samenleving uitzet voor aanwinst.
Speculatieve business gebaseerd op zelfzuchtige interesse
Speculeren wil zeggen, iets op gezette tijden in bulk goedkoop kopen en overdreven duur aan een ander verkopen. Dus, de hele markt beheersen voor persoonlijk gewin. Een gesloten observatie zal onthullen, dat speculanten primair in persoonlijk gewin geïnteresseerd zijn omwille van participatie in de grotere kooplust van de samenleving. Deze speculanten proberen kunstmatig schaarste van goederen en handelswaren te creëren en daardoor een inflatiedruk op de economie te veroorzaken. Aangezien de arme massa hiervoor moet betalen, heeft de Heilige Profeet ﷺ dergelijke speculatieve handel verboden.
Rentedragende transacties
Alle transacties die verband houden met rente zijn verboden in de islam. Sommige mensen vinden het hard om zich te onderwerpen aan het Gebod dat rente verbiedt, omdat zij denken met de handel behaalde rente en winst hetzelfde is. Geïnvesteerd kapitaal in handel brengt een surplus met zich mee, dat winst wordt genoemd. Investeren in banken brengt rente op. Waarom zou iemand gedreven zijn om te denken, dat de ene wettig is en de andere onwettig? Zij falen om notie te nemen van de basisverschillen tussen beide. Handel heeft te maken met risico van verlies. Net zo in deze case, het is niet alleen het geïnvesteerde kapitaal dat winst oplevert wat gelijk is aan het resultaat van initiatief, durf en efficiency van de ondernemer. Vandaar dat de ratio niet voorbestemd en bepaald kan zijn, daarnaast is handel productief. Een persoon maakt pas winst nadat hij arbeid heeft verricht en ontbering heeft geleden. Het creëert voorwaarden voor fulltime werkgelegenheid en economische groei. Daarnaast zal het ook bekend zijn, dat handel reageert als één van de dominante factoren in het proces van civilisatieopbouw en wederzijdse ideeën uitwisselen. De spreiding van islam en islamcivilisatie in het Verre Oosten heeft meestal gevolg gehad van de inspanningen van moslimhandelaren. Rente heeft absoluut geen nakomende vooruitzicht. De gefixeerde koerswinst die iemand ontvangt van een financiële investering, zonder enig risico van verlies en zonder vergroting door menselijke arbeid, creëert in de mens de ongewenste zwakte van gierigheid, woeker zelfzuchtigheid en gebrek aan sympathie. In de economische sfeer initieert en verergert de crisis. Terecht dat islam strikt alle transacties die daarop gebaseerd zijn of in enige vorm een verband mee houdt heeft verboden.
Transacties die vergelijkbaar zijn met gokken
Het Arabische equivalent van gokken is Maisir wat literair betekent ‘iets heel makkelijk verkrijgen of winst maken zonder daarvoor arbeid te verrichten”. De literaire betekenis van het begrip verklaart de principes op een wijze waarop gokken in islam verboden is. Iedere monetair die zonder arbeid te verrichten even snel groeit als maïs, is onwettig. Dobbelstenen gooien, loterijen, prijzenwedstrijden en wedden op paardenraces vallen allen onder de definitie van verboden vormen van geld verdienen.
Munabadha en Mulamasa
Islam onderkent ruilhandel als subject tot de Geboden van de Heilige Qur’ān en Sunnah. In feite, islam heeft alle deuren gesloten voor oneerlijke en bedrieglijke handel. De islam heeft alle vormen van transacties verboden die verband houden met fraude tot zelfs op het laagste niveau (zoals medewerkers en arbeiders). Het heeft de handelaren benadrukt, dat debiele en waardeloze goederen niet gegeven mogen worden in ruil voor kwalitatief goede goederen en als er een beschadiging is aan het verkochte goed (verborgen gebreken) dient het te worden verteld aan de koper. De Heilige Profeet ﷺ heeft gezegd: “De koper en verkoper hebben de optie om de verbintenis te annuleren zolang zij elkaar nog niet hebben verlaten; dan wanneer beide de waarheid hebben gesproken en zichtbaar hebben gemaakt, zal hun transactie gezegend worden; en als zij verzwijgen en leugens vertellen, dan zal de zegen van hun transactie vernietigd worden.”
Naast de bekendmaking van de instructies die alle vormen van handel reguleren en in het bijzonder de ruilhandel, heeft islam twee vormen van verkoopcontract verboden die vóór de islam godsdienst verkondiging gangbaar waren. Deze twee vormen waren Munabadha en Mulamasa. In geen van beide werd de koper een mogelijkheid geboden om de te kopen goederen vooraf te onderzoeken op gebreken. Munabadha wil zeggen, dat de verkoper het kledingstuk naar de koper gooit voordat deze in staat is gesteld het nauwkeurig te bekijken. Deze handeling van het kledingstuk gooien wil zeggen, dat de koop is gesloten. Mulamasa wil zeggen, het kledingstuk aanraken zonder het te onderzoeken op mogelijke gebreken. De koper werd geacht het kledingstuk aan te raken om de koop te bevestigen. Deze twee vormen van transacties werden verboden, omdat in beide gevallen de koper niet de mogelijkheid kreeg om het te kopen goed eerst te onderzoeken op mogelijke gebreken, want de koop was gesloten waarbij waarschijnlijk de koper nadeel kon oplopen.
Mozabana
Dit is de ruil van verse vruchten voor droge vruchten op een wijze, dat de hoeveelheid droge vruchten warempel gewogen en bepaald was, terwijl de hoeveelheid verse vruchten nog aan de bomen te hingen (Mishkāt Sharīf, nr. 2710). De Heilige Profeet ﷺ heeft deze vorm van handel verboden, omdat de hoeveelheid verse vruchten aan de boom niet definitief bepaald kan zijn en de transactie als een sprong in het duister is.
Mu’awama
Dit impliceert het verkopen van de hangende vruchten aan de boom voor een periode van één, twee of drie jaren, zelfs voordat het aan de boom verschenen. Het is verboden, omdat net als Muzabana het ook als een sprong in het duister is. Zulke transacties kunnen resulteren in bitterheid en frustraties.
Bai’ al-Gharar
Dit is iets verkopen dat niet in het bezit is van de verkoper, noch verwacht kan worden dat het onder zijn beheer (bezit) zal komen. Bijvoorbeeld vissen in de rivier of vogels in de lucht. Bezit is één van de basisvoorwaarden voor verkoop. Iemand kan geen goederen verkopen die niet in zijn bezit zijn.
Bai’ al-‘Uryan
Het verkrijgen van iets tegen een nominaal voorschot op voorwaarden, dat de koop gesloten is. Het voorschot zal geschat worden en als de koop geannuleerd wordt zal de koper het voorschot niet terugkrijgen. Het voorschot is nominaal en de koper heeft praktisch geen aansprak. De verkoper kan de koopovereenkomst nakomen als het hem voordelig uitvalt en annuleren als het hem nadelig uitvalt.
Bai’ al-Mudtar
Hiermee wordt bedoeld het opgedrongen iets kopen of iets kopen wanneer de eigenaar ervan onder stress verkeerd of het object wil wegdoen.
Bai’ alal-Bai’
Wanneer iemand (A) goederen aan een ander (B) heeft verkocht, mag een derde persoon (C) daardoor de koop niet te frustreren door zijn eigen goederen aan de koper (B) te willen verkopen door het goedkoper aan te bieden of gebreken in de gekochte goederen bij (A) te laten zien. Een moslim mag niet kopen in tegenstand van zijn broeder, noch mag hij een huwelijksaanzoek sturen naar een dame als zij al door een andere moslim is gevraagd.
Bai’ al-Hast (verkoop door middel van kiezelstenen omgooien)
De koper zal de verkoper vertellen dat wanneer hij een kiezelsteen gooit op zijn goederen, het verkoopcontract bekrachtigd is of de verkoper verteld de koper dat wanneer hij een kiezelsteen gooit en deze valt op één van de goederen het aan hem verkocht zal worden. Verkoopcontract is een serieuze zaak en dient niet door dergelijke praktijken tot stand te komen. Bijvoorbeeld, op de kermis balletjes op blikken gooien of een ring om een kikker. Dergelijke kopen zijn onrechtvaardige en verboden, bovendien is dit een gok.
Verkoop van onrijpe vruchten en onrijpe maïs
Hazrat Anas (radi Allāhu anhu) verhaalde dat de Heilige Profeet ﷺ zei: “Het is verboden druiven te verkopen voordat zij donker van kleur zijn geworden en de maïs rijp is geworden.” Net zo heeft hij ook verboden de verkoop van rauwe dadels. Het fruit van de dadelpalm mag niet verkocht worden alvorens het rood of geel is geworden.
Islamitische business wetgeving
Islam heeft Halāl business toegestaan en aangemoedigd. In de Heilige Qur’ān en Ahadīth treffen wij een aantal openbaringen van Allāh Ta’ālā en overleveringen van de Heilige Profeet ﷺ aan.
Allāh Ta’ālā openbaart:
ٱلَّذِينَ يَأْكُلُونَ ٱلرِّبَٰواْ لاَ يَقُومُونَ إِلاَّ كَمَا يَقُومُ ٱلَّذِي يَتَخَبَّطُهُ ٱلشَّيْطَانُ مِنَ ٱلْمَسِّ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوۤاْ إِنَّمَا ٱلْبَيْعُ مِثْلُ ٱلرِّبَٰواْ وَأَحَلَّ ٱللَّهُ ٱلْبَيْعَ وَحَرَّمَ ٱلرِّبَٰواْ فَمَن جَآءَهُ مَوْعِظَةٌ مِّنْ رَّبِّهِ فَٱنْتَهَىٰ فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى ٱللَّهِ وَمَنْ عَادَ فَأُوْلَـٰئِكَ أَصْحَابُ ٱلنَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ
“Degene die woekerwinst (rente) maken, verrijzen zoals iemand die door Satan met krankzinnigheid is geslagen; dat komt, omdat zij zeggen: “Handel is gelijk aan rente”, terwijl Allāh business wettig en rente onwettig heeft verklaard; die daarom een vermaning van zijn Heer krijgt en er mee ophoudt, hem zal toebehoren, hetgeen hij vroeger heeft ontvangen en zijn zaak is bij Allāh; en zij die terugvallen, zij zijn de mensen van het Vuur, daarin zullen zij vertoeven.” Surah al-Baqarāh (de koe), H2, vers 275
De moslims uit de beginperiode van de islam waren niet alleen betrokken in handel, maar zij gingen ook naar verre landen op handelsreis. Islam heeft in feite Oost- en West Afrika en Oost Azië bereikt door deze moslimhandelaren. Islam heeft gedetailleerd handelswetgeving gegeven. De Heilige Profeet ﷺ zei: “Toen Allāh iets verbood, verbood Hij eveneens (geven en nemen) van de prijs ervan.” Abu Dawood
Islam heeft ook elke vorm van transactie verboden die verband houden met Gharar (onzekerheid), omdat dit kan leiden tot ruzie en procesvoering. De Heilige Profeet ﷺ heeft verboden alle transacties die verband houden met ongespecificeerde hoeveelheid, en zoals eerder geschreven accepteren van geld voor vissen in de rivier en vogels in de lucht die nog niet gevangen en in bezit zijn van de verkoper. Sahīh Muslim
Vrijheid van handel en concurrentie op de markt zijn in de islam toegestaan zolang het binnen het raamwerk van de Shari’ah valt. Islam veroordeelt hamsteren om hoge winsten te realiseren op kosten van publieke vraag. Islam staat niet toe, dat winst wordt gemaakt door het achterhouden van goederen en wachten tot er schaarste op de vraagmarkt is. De Heilige Profeet ﷺ heeft gezegd: “Als iemand goederen achterhoudt totdat de prijs (op de vraagmarkt) gestegen is, is hij een zondaar.” Sahīh Muslim
De Heilige Profeet ﷺ zei: “Verkoop goed en slechte artikelen gescheiden.” Sahīh Muslim
De zonde van fraude is groter dan de verkoper het steunt door valselijk te zweren. De Heilige Profeet ﷺ zei: “Zweren produceert verkoop, maar bevlekt zegen.” Sahīh Bukhārī
Op dezelfde wijze, bedriegen van andere mensen door het inhouden van volledige regeling is niet toegestaan. Allāh benadrukt het geven van volledige regeling.
Allāh Ta’ālā openbaart:
وَلاَ تَقْرَبُواْ مَالَ ٱلْيَتِيمِ إِلاَّ بِٱلَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُواْ ٱلْكَيْلَ وَٱلْمِيزَانَ بِٱلْقِسْطِ لاَ نُكَلِّفُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَهَا وَإِذَا قُلْتُمْ فَٱعْدِلُواْ وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَىٰ وَبِعَهْدِ ٱللَّهِ أَوْفُواْ ذٰلِكُمْ وَصَّـٰكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ
“Beheert het eigendom van de wees, voordat hij volwassen is, niet anders dan op de beste wijze; en geeft de volle maat en het volle gewicht met rechtvaardigheid; Wij belasten geen ziel boven haar vermogen; en leeft, wanneer gij spreekt, rechtvaardigheid na, zelfs wanneer het een bloedverwant betreft en vervult het verbond van Allāh; dit is hetgeen Hij u vermaand, opdat gij er lering uit moogt trekken.” Surah al-An’ām (het vee), H6, vers 152
Conclusies
- Islam dringt aan op absolute rechtvaardigheid en billijkheid.
- Conform islam, iemand die zijn Imān (geloof, overtuiging) opoffert en de goede tijding van Allāh Ta’ālā verliest omwille van het monetaire gewin, heeft geen goede koop gedaan. Een moslim dient niet in te gaan op zulke koop. Een moslimhandelaar is niet een aanbidder van de Mammon met een buitensporige liefde voor geld. Hij roemt Imān, vroomheid en rechtschapenheid boven alles.
- Islam gelooft niet in de view, dat alles in business behoorlijk is en dat iedere soort van sluwheid en bedrog terechte handelstransacties zijn. Islam beschouwt business of commercie als een economische activiteit, dat uitgevoerd wordt in een handelsgeest van menslievendheid en rechtvaardigheid.
- Islam verwacht dat de koper en de verkoper elkaar niet louter zien als moslimbroeders of medemensen, elk trachtend zijn eigen weg te gaan om de andere te helpen. Als de verkoper met sluwheid de koper een te hoge prijs voor een product heeft gevraagd, dient hij de koper te compenseren voor de te veel betaling die de verkoper heeft ontvangen.
- Geforceerde transacties of transacties waarin de koper te veel voorschot vraagt aan de koper of ellende van de koper zijn ook neerslachtig.
- Islam verbiedt handel in wijn, alcohol, varkens, zwijnen, kadavers en andere goederen die als harām (verboden) zijn verklaard.
- Het is ook verboden handel te drijven in goederen of zaken die een ontering van of slechte invloed heeft op de moslimgemeenschap.
[1] Er zijn in Nederland vele miljoenen gelovigen, alleen aanbidt niet iedereen Allah Almachtige, maar de Griekse god Mammon; de god van het geld en het goud. Zij doen mee aan loterijen, gokken, enzovoorts. Ma’āzAllāh, Tauba.