Introductie

Kankerbiologie is de studie van de biologische processen die leiden tot de ontwikkeling en progressie van kanker. Belangrijke kernpunten die een introductie tot dit vakgebied bieden zijn een basisoverzicht van kankerbiologie.

1. Wat is kanker?: Kanker is een ziekte die ontstaat wanneer cellen ongecontroleerd beginnen te delen en zich verspreiden naar omliggende weefsels. Dit wordt veroorzaakt door genetische veranderingen die de normale regulatie van celgroei en -deling verstoren.
2. Genetische basis: De meeste kankers worden veroorzaakt door veranderingen in het DNA van cellen. Deze veranderingen kunnen leiden tot de activering van oncogenen (genen die kanker veroorzaken) en de inactiviteit van tumor suppressorgenen (genen die de groei van kanker remmen).
3. Celbiologische kenmerken: Kankercellen vertonen tien belangrijke kenmerken, zoals het vermogen om te ontsnappen aan groeiremming, het vermijden van celdood, en het stimuleren van angiogenese (de vorming van nieuwe bloedvaten.
4. Metastase: Een van de dodelijkste aspecten van kanker is metastase, waarbij kankercellen zich losmaken van de oorspronkelijke tumor, door het lichaam reizen en nieuwe tumoren vormen in andere organen.
5. Diagnose en behandeling: Kanker wordt gediagnosticeerd met behulp van beeldvormingstechnieken, biopsieën en moleculaire tests. Behandelingsopties omvatten chirurgie, bestraling, chemotherapie, immunotherapie en gerichte therapieën.
6. Preventie en screening: Preventieve maatregelen zoals een gezonde levensstijl en vaccinaties (bijvoorbeeld tegen HPV) kunnen het risico op bepaalde kankers verminderen. Screeningprogramma’s helpen bij het vroegtijdig opsporen van kanker, wat de kans op succesvolle behandeling vergroot.

Hoe ontstaat kanker?

Kanker ontstaat door ongecontroleerde groei en deling van abnormale cellen in het lichaam. Dit proces begint meestal met genetische veranderingen (mutaties) in het DNA van een cel.

Hier zijn de belangrijkste stappen in het ontstaan van kanker:

1. Genetische mutaties: Kanker begint vaak met mutaties in genen die de celdeling en -groei reguleren. Deze mutaties kunnen spontaan optreden tijdens celdeling, of veroorzaakt worden door externe factoren zoals roken, blootstelling aan Uv-straling, of bepaalde virussen.
2. Ongecontroleerde celdeling: Normaal gesproken reguleren genen de celdeling en zorgen ervoor dat cellen zich alleen delen wanneer dat nodig is. Bij kanker kunnen mutaties in deze genen leiden tot ongecontroleerde celdeling, waardoor cellen zich blijven delen zonder de normale remmingen.
3. Vorming van tumoren: Door de ongecontroleerde celdeling kunnen zich massa’s van abnormale cellen vormen, bekend als tumoren. Tumoren kunnen goedaardig (niet-kankerachtig) of kwaadaardig (kankerachtig) zijn. Kwaadaardige tumoren kunnen omliggende weefsels binnendringen en beschadigen.
4. Metastase: Kankercellen kunnen zich losmaken van de oorspronkelijke tumor en zich via het bloed of lymfestelsel verspreiden naar andere delen van het lichaam. Dit proces, bekend als metastase, leidt tot de vorming van nieuwe tumoren op andere locaties.

Het ontstaan van kanker is een complex proces dat vaak meerdere genetische veranderingen vereist. Het lichaam heeft mechanismen om DNA-schade te repareren en abnormale cellen te vernietigen, maar soms falen deze mechanismen, wat kan leiden tot de ontwikkeling van kanker.

Kankergroei

Een van de belangrijkste kenmerken van kanker is het vermogen van kankercellen om hun eigen groei te stimuleren, wat betekent dat ze zelfvoorzienend worden in groeisignalen en niet langer afhankelijk zijn van externe signalen zoals de Epidermal Growth Factor (EGF) of de Epidermal Growth Factor Receptor (EGFR). Dit proces staat bekend als “sustaining proliferative signaling” en is cruciaal voor de ontwikkeling en progressie van kanker.

Kankercellen bereiken dit door verschillende mechanismen:

1. Autocriene signalering: Kankercellen produceren zelf de groeifactoren die ze nodig hebben om te groeien en te delen.
2. Activering van signaalroutes: Ze activeren permanent de signaalroutes die normaal gesproken door groeifactoren worden geactiveerd.
3. Uitschakelen van negatieve feedback: Ze vernietigen de ‘uit’-schakelaars die normaal gesproken overmatige groei voorkomen.

Deze zelfvoorzienende in groeisignalen maakt het mogelijk voor kankercellen om ongecontroleerd te groeien en te delen, wat bijdraagt aan de vorming en groei van tumoren.

Voor meer informatie downloadt het boek door hierop te klikken.

Over kanker in Tibb an-Nabi ﷺ

In Tibb an-Nabi ﷺ van Imām Jalāluddin Suyuti (radi Allāhu anhu), ook wel bekend als de Profetische Geneeskunde, wordt kanker niet expliciet genoemd zoals wij het vandaag de dag begrijpen. De principes van gezondheid en genezing in de profetische geneeskunde leggen echter de nadruk op natuurlijke remedies, voedingsrichtlijnen en spirituele praktijken die kunnen bijdragen aan het algehele welzijn en mogelijk kunnen helpen bij het voorkomen van verschillende ziekten, waaronder kanker.

Belangrijke aspecten van Tibb an-Nabi ﷺ  met betrekking tot gezondheid en genezing:

1. Dieet en voeding: De profeet Mohammed ﷺ adviseerde de consumptie van bepaalde voedingsmiddelen die bekend staan om hun gezondheidsvoordelen, zoals honing, dadels, zwart zaad (Nigella sativa) en olijfolie. Deze voedingsmiddelen worden verondersteld geneeskrachtige eigenschappen te hebben en worden vandaag de dag nog steeds gebruikt in de traditionele geneeskunde.
2. Haijema (Cupping Therapie): Dit is een traditionele praktijk waarbij bloed wordt afgenomen door middel van vacuüm uit een kleine huidincisie voor therapeutische doeleinden. Er wordt aangenomen dat het helpt het lichaam te ontgiften en de bloedsomloop te verbeteren.
3. Spirituele praktijken: Het reciteren van specifieke gebeden en verzen uit de Koran wordt beschouwd als een integraal onderdeel van genezing. Geestelijk welzijn wordt gezien als nauw verbonden met lichamelijke gezondheid.
4. Natuurlijke remedies: Verschillende kruiden en natuurlijke stoffen worden aanbevolen vanwege hun helende eigenschappen. Bijvoorbeeld, zwart zaad wordt beroemd geciteerd in een hadīth als “een remedie voor elke ziekte behalve de dood”.

Hoewel deze praktijken geworteld zijn in historische en religieuze contexten, zijn ze geen vervanging voor moderne medische behandelingen. Het is belangrijk om beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg te raadplegen voor ernstige aandoeningen zoals kanker. De Profeet ﷺ zei daarom zoek hulp met du’ā (smeekbeden) en dawa (medicijn).